Pensioenopvattingen in de nieuwe senaat

Voor de Eerste Kamer (senaat) zijn 75 zetels te verdelen. Ondanks dat al lang helder was dat de coalitie haar meerderheid ging verliezen was de uitslag toch nog spannend. Met behulp van restzetels heeft de coalitie namelijk 32 zetels kunnen pakken in plaats van de verwachte 30 of 31. Voor een meerderheid in de senaat zijn minimaal 38 zetels vereist. Regeringspartijen in de Eerste Kamer zullen dus alleen een meerderheid kunnen verkrijgen door steun vanuit de oppositie. En daarmee is dus een belangrijke rol weggelegd voor de grotere oppositiepartijen. In dit geval Forum voor Democratie en GroenLinks, maar dankzij de gewonnen 32e zetel kan de coalitie nu ook een meerderheid vormen met de PvdA (zie kader). Die extra onderhandelingspartner biedt meer kansen voor de regering.

Voor de Eerste Kamer (senaat) zijn 75 zetels te verdelen. Ondanks dat al lang helder was dat de coalitie haar meerderheid ging verliezen was de uitslag toch nog spannend. Met behulp van restzetels heeft de coalitie namelijk 32 zetels kunnen pakken in plaats van de verwachte 30 of 31. Voor een meerderheid in de senaat zijn minimaal 38 zetels vereist. Regeringspartijen in de Eerste Kamer zullen dus alleen een meerderheid kunnen verkrijgen door steun vanuit de oppositie. En daarmee is dus een belangrijke rol weggelegd voor de grotere oppositiepartijen. In dit geval Forum voor Democratie en GroenLinks, maar dankzij de gewonnen 32e zetel kan de coalitie nu ook een meerderheid vormen met de PvdA (zie kader). Die extra onderhandelingspartner biedt meer kansen voor de regering.

Partijen en pensioen Ten aanzien van het nieuwe pensioenstelsel zal de directe invloed niet heel groot zijn, omdat hiervoor sowieso een breed draagvlak nodig is. De hervorming van het pensioenstelsel zal meerdere jaren vergen en zal dus ook doorlopen na de huidige kabinetsperiode. Maar wel is duidelijk dat gezien de nieuwe samenstelling van de Eerste Kamer er nóg meer noodzaak is voor een breed draagvlak. De benoemde wijzigingen in de brief van minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) kunnen er in ieder geval niet zomaar worden doorgedrukt.

Uitslag Eerste Kamerverkiezing 2019

FVD: 12 zetels

VVD: 12 zetels

CDA: 9 zetels

GroenLinks: 8 zetels

D66: 7 zetels

PvdA: 6 zetels

PVV: 5 zetels

SP: 4 zetels

ChristenUnie: 4 zetels

PvdD: 3 zetels

SGP: 2 zetels

50PLUS: 2 zetels

OSF: 1 zetel

Pensioenspeerpunten
Van de partijen met een sleutelpositie zijn GroenLinks en de PvdA overigens hervormingsgezinder dan het Forum voor Democratie. Geen van allen staan achter de inhoud van de brief van Koolmees. Ook het CDA heeft in het laatste pensioenoverleg aangegeven niet achter de brief te staan. Maar hoe staan deze sleutelpartijen wél in de pensioendiscussies? Op basis van de verkiezingsprogramma’s en het stemgedrag van deze partijen ontstaat een beeld. Hierbij een overzicht van de (pensioen)speerpunten:

• Pensioenen onder nationaal toezicht; in geen enkel geval onder EU-jurisdictie.
• Flexibele arbeidsmogelijkheden voor wie dat wil wanneer de AOW-leeftijd is ingegaan.
• AOW-leeftijd vaststellen op 66 jaar.
• Substantiële koopkrachtverbetering voor AOW-ers via belastingvrije voet van € 20.000,- en versimpelde en verlaagde belastingen.
• Stimuleren generatiewoningen.
• Pensioenfondsbesturen moeten bestaan uit professionals met aantoonbare (internationale) ervaring.

• Eerdere indexatie en geen onnodige kortingen. Met de huidige strenge regels moeten pensioenfondsen zich arm rekenen voor zekerheid die niet bestaat (want, in een wereld met inflatie zijn nominale toezeggingen niet veel waard). Een logisch gevolg van een minder harde nominale toezegging is dat er eerder tot indexatie kan worden overgegaan.
• Hogere bijdrage werkgevers.
• Eerlijke verdeling van risico’s, afschaffing van de doorsneesystematiek.
• Een stabiel pensioen, het pensioen mag niet fluctueren met de dagkoersen, hoe dichter je bij de pensioenleeftijd bent, hoe zekerder de pensioenuitkering moet worden.
• Eerder kunnen stoppen. De PvdA wil dat er meer flexibiliteit komt in leeftijd van uittreding. De PvdA vindt het onwenselijk dat mensen die jonger beginnen met werken het langste door moeten werken. Lagere en middeninkomens moeten eerder kunnen uittreden.
• AOW bevriezen op 66. Alsmede sectorale afspraken over de AOW-leeftijd.
• Koppeling met levensverwachting loslaten.
• Pensioen voor alle werkenden, alle werkenden – inclusief ZZP-ers, uitzendkrachten en payrollmedewerkers – zijn zeker van een goed pensioen. Risico’s moeten breed worden gedeeld.
• Een vangnet voor iedereen.
• Korten om kortingen te voorkomen is niet uit te leggen.

• Pensioen voor alle werkenden. Door de flexibilisering van de arbeidsmarkt neemt de omvang van de witte vlek toe. Dat baart GroenLinks zorgen. Het leidt tot grote armoede onder ouderen maar holt ook de solidariteit en collectiviteit van het Nederlandse pensioenstelsel uit. GroenLinks zet met name in op het betrekken van zzp’ers, uitzendkrachten en payrollers in het pensioenstelsel.
• Mensen met een zwaar beroep moeten eerder kunnen stoppen met werken. Het moet mogelijk zijn om daarover sectorale afspraken te maken. De AOW-leeftijd mag niet verder stijgen totdat hiervoor een oplossing is gevonden.
• Lagere en middeninkomens moeten eerder kunnen uittreden.
• Onnodige pensioenkortingen voorkomen. GroenLinks heeft een wetsvoorstel ingediend dat de komende verlagingen beoogt te voorkomen.
• De 1-op-1 koppeling van de AOW aan de levensverwachting moet losgelaten worden